Leren & Leven in het VO en VSO
Met het lesprogramma van Leren & Leven leren de leerlingen hoe om te gaan met elkaar, maar bovenal leren ze omgaan met zichzelf. De leerlingen leren om vanuit zelfbewustzijn, zelfkennis en zelfvertrouwen positieve keuzes te maken. Scholen zien verbeteringen in hoe leerlingen met elkaar en het personeel omgaan (de sfeer op school) en ook hoe ze langzaam maar zeker meer zelfvertrouwen en zelfbewustzijn opbouwen.
Het programma Leren en Leven komt het best tot zijn recht bij leerlingen die wat extra hulp kunnen gebruiken bij het ontwikkelen van hun sociaal-emotionele vaardigheden. Scholen zien niet alleen verbeteringen in hoe leerlingen met elkaar en het personeel omgaan (de sfeer op school), maar ook hoe ze langzaam maar zeker meer zelfvertrouwen en zelfbewustzijn opbouwen.
Intrinsieke motivatie
De aanpak van Leren & Leven maakt leerlingen bewust van de keuzes die ze maken en de invloed die deze keuzes hebben op hoe ze zich voelen over zichzelf. Een goed gevoel over jezelf is een intrinsieke beloning die toekomstig positief gedrag stimuleert en is daarmee de sterkste voorspeller dit gedrag.
De cirkel van Denken Doen Voelen-over-jezelf maakt dit principe zichtbaar en wordt snel onderdeel van de taal binnen de school, van leerlingen onderling en zelfs van ouders en andere belangrijke mensen om de leerling heen.
Uit de praktijk…
Nick Evers, docent vmbo Porteum in Lelystad over wat Leren & Leven betekent voor het groepsklimaat.
Inhoud van het programma
De startmodule is gericht op positieve groepsvorming en samenwerking met ouders. Deze is goed te gebruiken tijdens de startweken (gouden weken) van het schooljaar.
Voor elk schooljaar zijn gemiddeld zeventig lessen beschikbaar, zowel op het niveau van het vo praktijkgericht, het vmbo als voor havo/vwo. Scholen kunnen kiezen voor het materiaal dat het beste aansluit bij hun leerlingen.
De lessen bestaan uit actieve en praktische verwerkingsvormen en stimuleren de interactie en samenwerking tussen leerlingen.
Zes thema’s
De lessen zijn onderverdeeld aan de hand van de zes thema’s die elk leerjaar terug komen.
Wie ben ik?
Leerlingen leren dat hoe ze over zichzelf denken veel invloed heeft op hoe ze zich voelen en hoe mensen om hen heen hierop ook reageren. Ze leren onderkennen dat hun zelfbeeld erg belangrijk is voor hoe ze in het leven staan, maar ook dat ze zelf hun zelfbeeld kunnen beïnvloeden door wat ze denken en doen. In deze lessen neemt het ontwikkelen van de eigen autonomie en de opbouw van zelfvertrouwen een belangrijke plaats in.
Gezond denken en gezond zijn
Tijdens de activiteiten en lessen leren de leerlingen waarom een gezonde levensstijl belangrijk is voor toekomst. Er wordt ingegaan op onderwerpen als gezond eten, bewegen en genoeg slapen. Maar ook op middelengebruik en het effect van alcolhol en drugs op de werking van het brein. De leerlingen leren begrijpen wat er kan gebeuren als ze verschillende keuzes maken voor hun gezondheid.
Hoe zorg ik voor mijzelf?
In dit thema leren leerlingen meer over hun eigen gedrag en wat er gebeurt als ze bepaalde keuzes maken over zaken zoals de besteding van hun tijd, geld en energie. Dit thema is belangrijk voor het leren begrijpen en beheersen van emoties (zelfregulatie).
Hoe ga ik om met anderen?
“Behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden” is de sleutel tot het goed met anderen overweg kunnen. Leerlingen spreken aan het begin van het jaar af hoe zij vanuit de eigen normen en waarden met elkaar om willen gaan (gedragscode). Onderwerpen als vriendelijkheid, empathie, samenwerken, positieve communicatie, seksuele diversiteit, tolerantie, social media en respect voor iedereen, ongeacht afkomst, cultuur of geloofsovertuiging komen aan bod.
Eerlijk tegenover mezelf en anderen
Het is soms moeilijk om echt eerlijk te zijn, zowel tegen jezelf als tegen anderen. Een belangrijk onderdeel is ook wat je kunt doen als je fouten hebt gemaakt, hoe je om kunt gaan met groepsdruk en op welke manier je verantwoordelijkheid kunt nemen.
Jezelf blijven ontwikkelen
Wie een goed en realistisch beeld van zichzelf heeft, weet wat hij of zij aan mogelijkheden heeft en waar nog uitdagingen liggen. Er wordt geoefend met doelen stellen en het maken en het evalueren van plannen. Er is aandacht voor geloven in eigen kunnen en eigen mogelijkheden, van bedreigingen kansen maken en de moed hebben om voor je doel te gaan.
Starten
De meeste scholen kiezen ervoor te starten met een voorlichting voor het hele schoolteam. Op die manier kan de school zelf beoordelen hoe het programma kan helpen bij het bereiken van de schooldoelen. De eigenlijke invoering van het programma begint met een korte training voor het team en een starttraining voor leerkrachten of docenten.
Meer informatie
We hebben een overzicht gemaakt van de leerlijn van het VO/VSO. Het betreft de leerlijn van het VMBO. De leerlijn van het VMBO-praktijkgericht is te vinden op de pagina van het Pro.
Liever eerst even contact met ons? Klik hier om op de contactpagina terecht te komen. Wij gaan graag met je in gesprek.